Chyba każdy, oglądając w muzeum ogromną, prywatną kolekcję sztuki, chociaż raz pomyślał z podziwem o tym, jak wiele pracy, wiedzy i pieniędzy kosztowało właściciela jej zbudowanie. Nie można jednak zapominać, że nawet François Pinault czy Leon Black musieli od czegoś zacząć. Obecnie, w erze Internetu i nieograniczonego przepływu informacji, również dostęp do sztuki stał się dużo łatwiejszy. Wobec tego tworzenie własnego zbioru obiektów artystycznych nie musi być nadzwyczajnym wyzwaniem. Wystarczy, że rozpoczynając kolekcjonerską przygodę, pamiętać będziemy o pięciu wymienionych poniżej zasadach.

DLACZEGO SZTUKA?

Podstawą przy rozpoczęciu budowania kolekcji jest uświadomienie sobie własnych motywacji i odpowiedź na pytanie: dlaczego chcę gromadzić sztukę? Czy powodem jest pasja i silne pragnienie obcowania na co dzień z ulubionymi obiektami artystycznymi, apekty inwestycyjne czy może chęć urozmaicenia wystroju swojego mieszkania? Każda z tych pobudek wymaga bowiem innego sposobu działania, a nierzadko także pomocy różnych specjalistów. O ile w przypadku uatrakcyjniania przestrzeni mieszkalnej dziełami wizualnymi w głównej mierze należy zwrócić się o poradę do architekta wnętrz, chęć zarabiania na wtórnym rynku sztuki wymaga raczej konsultacji z doradcą inwestycyjnym. Jeśli jednak chcemy połączyć ze sobą wszystkie trzy wymienione aspekty- co wydaje się najrozsądniejszym rozwiązaniem- nieocenioną pomoc możemy otrzymać od art consultantów, którzy pomogą nam zgromadzić sztukę zgodną z naszymi preferencjami estetycznymi, pasującą do przestrzeni, w której będzie ona eksponowana, a także posiadającą przy tym potencjał inwestycyjny.

KONTAKTY ZE ŚWIATEM ARTYSTYCZNYM

Bez względu na to, jaka jest nasza motywacja dotycząca budowania własnej kolekcji, warto zadbać o poszerzenie sieci kontaktów w świecie sztuki. Równie wartościowa, co znajomość z profesjonalnym, zaufanym art dealerem, okaże się znajomość z krytykami, kuratorami, ekspertami sztuki. Rozmowy z ludźmi w jakikolwiek sposób związanymi ze światem artystycznym nie tylko dostarczą nam cennych informacji na temat specyfiki funkcjonowania polskiego rynku sztuki, ale również pozwolą na poszerzenie ogólnej wiedzy o sztuce. Warto nawiązać więc relacje z domami aukcyjnymi, które zrzeszają całe spektrum rozmaitych specjalistów, począwszy od zajmujących się ekspertyzą i wyceną ekspertów sztuki, poprzez konserwatorów, na art consultantach kończąc. Cennym doświadczeniem będzie z pewnością również znajomość z kolekcjonerami- poznanie specyfiki ich zbiorów bez wątpienia podsunie nam wiele interesujących rozwiązań, które będziemy mogli zastosować w przypadku swojej kolekcji.

ODPOWIEDNIE PRZYGOTOWANIE

Należy unikać strzałów w ciemno- zakup w Internecie swojego pierwszego obiektu do kolekcji z pewnością nie będzie dobrym rozwiązaniem. Na początek warto przyzwyczaić się do odbioru twórczości artystycznej na żywo. W miarę zdobywania wiedzy o sztuce i kolekcjonowaniu jej, łatwiej będzie nam ocenić jakość i potencjał inwestycyjny oglądanego w sieci obiektu. Każdy największy kolekcjoner powtarza, że kluczem do stworzenia interesującego zbioru jest nieustająca nauka. Szukajmy zatem okazji do rozwijania własnego gustu artystycznego, stale odwiedzając galerie i muzea, a także pracownie ulubionych współczesnych artystów. Dobrym pomysłem jest także uczestnictwo w jak największej ilości aukcji, które dają okazję nie tylko żywego obcowania z dziełami sztuki, ale również obserwacji sposobu działania innych kolekcjonerów. Nawet jeśli nie zamierzamy nic kupować, obecność na licytacji dostarczy nam, jako początkującym kolekcjonerom, wiele cennych doświadczeń. Ponadto świetnym pomysłem jest zaopatrzenie się w wartościową literaturę i specjalistyczną prasę dotyczącą zarówno samej sztuki, jak i inwestowania w nią oraz tworzenia własnych kolekcji. Dużo korzyści przyniesie również regularne przeglądanie ofert sprzedażowych różnych galerii i domów aukcyjnych. Być może wciąż jeszcze mało powszechnym, ale z pewnością przydatnym dla początkującego kolekcjonera doświadczeniem będzie umieszczenie na ścianach domowych wnętrz plakatów czy reprodukcji dzieł sztuki, co pozwoli na nieustanne „trenowanie oka”. Po niedługim czasie na pewno coraz baczniej zaczniemy zwracać uwagę na różnorodne aspekty estetyczne wiszących w naszym mieszkaniu obiektów wizualnych.

OKREŚLENIE PROFILU KOLEKCJI

Wszystkie najciekawsze kolekcje świata mają swój ściśle określony profil. Sprecyzowana specyfika zbioru stanowi bowiem swoisty portret jego właściciela, ukazując nie tylko jego artystyczne gusta, ale także całą wiedzę o sztuce, która niezbędna mu była do stworzenia kolekcji. Przed zakupem pierwszego obiektu warto zastanowić się zatem nad koncepcją przyszłego zbioru. Jego specyfikę może definiować nie tylko wybrany nośnik czy stylistyka, ale także określona problematyka dzieł. Ponieważ koncepcja kolekcji zawsze może ulec poszerzeniu, najlepiej jest postawić na początku na gromadzenie obiektów z zakresu danego medium, nurtu czy motywu przedstawieniowego, zaś w miarę upływu czasu systematycznie rozbudowywać jej profil. Tego typu działanie pozwoli na osiągnięcie spójnego charakteru kolekcji już na początku jej istnienia. Kupowanie na zasadzie impulsu najrozmaitszych, niezwiązanych ze sobą technicznie, stylistycznie czy tematycznie prac, na dalszych etapach kolekcjonerskiej przygody może bardzo utrudnić pracę nad uzyskaniem konkretnej specyfiki zbioru.

KOLEKCJA NASZĄ WIZYTÓWKĄ

Kolekcjonowanie sztuki powinno być przede wszystkim pasją, a nie pracą. Dlatego też należy pamiętać, że, bez względu na to, co radzą art consultanci, art dealerzy czy doradcy inwestycyjni, gromadzone obiekty artystyczne powinny przede wszystkim odpowiadać ich przyszłemu właścicielowi. To przecież my będziemy inwestowali w nie swoje pieniądze i obcowali z nimi na co dzień w swoich domowych wnętrzach. Nie warto więc sugerować się zbyt mocno opiniami doradców- jeśli dany obiekt, pomimo swojego dużego potencjału inwestycyjnego, nie przekonuje nas swoją estetyką, lepiej będzie porzucić plany jego zakupu. Nasza kolekcja ma być naszą wizytówką. Opowieścią o wrażliwości właściciela i jego artystycznych fascynacjach. Nie ma więc sensu poświęcać swojej energii i pieniędzy na dzieło, które zwyczajnie nam się nie podoba.

Katarzyna Nowicka