Nie ulega wątpliwości, że Internet stanowi narzędzie, które bardzo ułatwia nam codzienne funkcjonowanie. Z tego powodu coraz więcej gałęzi handlu i usług przenosi się do sieci. Tendencji tej ulega coraz chętniej również rynek sztuki. Jeżeli chodzi o międzynarodowy obieg dzieł wizualnych, od początku lat 90. namnożyło się sporo serwisów specjalizujących się w organizowaniu licytacji sztuki online. Swoją obecność w sieci coraz wyraźniej zaznaczają także polskie domy aukcyjne oraz galerie sztuki. W związku z tym warto dowiedzieć się, jak kupować na tego typu licytacjach oraz na które elementy zwrócić szczególną uwagę.

PRZED LICYTACJĄ
Zakupy przebiegną sprawnie, jeśli już przed rozpoczęciem internetowej aukcji, zapoznamy się wnikliwie z jej ofertą i wybierzemy interesujące nas dzieła sztuki. Sytuacja z licytacjami online jest o tyle kłopotliwa, że klient nie ma możliwości obejrzenia na żywo danego obiektu i oceny jego stanu. Musi polegać on na zamieszczonych w Internecie zdjęciach pracy oraz sporządzonym przez ekspertów danego domu aukcyjnego opisie. Dlatego też warto pamiętać, że klient ma możliwość pozyskania od sprzedającej dzieło instytucji dodatkowych materiałów fotograficznych. Chociaż zwykle w stworzonym przez ekspertów opisie obiektu znaleźć można informacje na temat jego historii, proweniencji, wymiarów czy sygnatury bądź jej braku, w przypadku gdyby nie zostały one jednak uwzględnione, należy wystosować wobec instytucji prośbę o dostarczenie również tego typu danych.
Z punktu widzenia inwestora istotne będzie pozyskanie również informacji na temat samego autora dzieła. Prześledzenie historii aukcyjnych rekordów artysty, a także listy jego indywidualnych wystaw i wygranych konkursów pozwoli bowiem oszacować, czy interesująca nas praca daje szansę na zwiększenie w najbliższym czasie swojej wartości. Wybierając obiekt wizualny w pierwszej kolejności warto jednak mimo wszystko kierować się własnymi upodobaniami artystycznymi – nawet jeśli za kilka lat nie uda nam się odsprzedać realizacji z korzyścią, nadal będzie ona cieszyć nasze oko w domowym wnętrzu.
Kolejnym krokiem po wyborze obiektu, jest rejestracja swojego profilu na stronie internetowej instytucji, która oferuje sprzedaż interesującego nas dzieła. Warto zapoznać się także ze sposobem szybkiego poruszania się w obrębie serwisu oraz – co najważniejsze – regulaminem zakupu. Kiedy stwierdzimy, że odpowiadają nam wszystkie warunki, nie pozostaje nam nic innego, jak tylko przystąpić do licytacji.

W TRAKCIE LICYTACJI
Logicznym jest, że poszukując odpowiadającego nam dzieła, duże znaczenie ma kwestia jego wartości. Należy przy tym pamiętać, że podawana przez ekspertów domu aukcyjnego estymacja nie zawsze stanowi miarodajny wyznacznik ceny obiektu. Zasada jest bowiem prosta – im większe zainteresowanie dziełem, tym drożej zostanie ono wylicytowane. Dlatego też istotne, aby przed przystąpieniem do aukcji określić maksymalną kwotę, którą jesteśmy w stanie przeznaczyć na zakup danej pracy. Pamiętać należy również, że w jej zakres, poza wylicytowaną sumą, wchodzą opłaty i prowizje pobierane przez domy aukcyjne. Niekiedy płatne jest także samo korzystanie z platformy internetowej, na której trwa sprzedaż. Aby więc nie ulec emocjom i nie przekroczyć ustalonego przez siebie wcześniej limitu cenowego, warto skorzystać – jeśli akurat istnieje taka opcja – z licytacji automatycznej. Rozwiązanie to polega ona na tym, iż dom aukcyjny otrzymuje od nas informację, jaką kwotę mamy do dyspozycji na zakup wybranego obiektu, po czym licytuje go w naszym imieniu.
Kolejną ważną kwestią jest to, aby do końca trwania aukcji cierpliwie monitorować jej przebieg. Licytacje internetowe, również te dotyczące sztuki, trwają zazwyczaj długo, zaś kolekcjonerzy uaktywniają się głównie przed ich zakończeniem. Tym samym, jeśli naprawdę zależy nam na zakupie dzieła, ważne, aby nie przegapić tych ostatnich, decydujących godzin aukcji. O tym, że licytacja wciąż jest w trakcie na szczęście skutecznie będą przypominać wysyłane nam przez system w razie przebicia naszej oferty maile.

PO LICYTACJI

Wygrana aukcja równoznaczna jest z zawarciem umowy pomiędzy klientem a domem aukcyjnym. Ponieważ nie można się z niej wycofać, decyzji o nabyciu obiektu nie powinno się podejmować pochopnie. Po wylicytowaniu dzieła należy spodziewać się otrzymania potwierdzenia zakupu wraz z informacją na temat płatności. W tym miejscu bardzo istotne jest, aby upewnić się, co do terminów wpłaty. Większość domów aukcyjnych bowiem oczekuje na realizację transakcji od 5 do 10 dni, natomiast po przekroczeniu terminu wpłaty niektóre z instytucji pobierają dodatkowe opłaty związane z przedłużonym czasem przechowywania obiektu w ich magazynie. Ostatnim krokiem po wykonaniu przelewu oraz otrzymaniu potwierdzenia wpłaty jest ustalenie formy dostarczenia nam upragnionego zakupu.

Każdy serwis specjalizujący się w organizowaniu aukcji online posiada swoją własną specyfikę. Różnice dotyczą nie tylko płatności za ich użytkowanie czy prowizji pobieranej za sprzedaż dzieła sztuki, ale również sposobu poruszania się w obrębie strony. Dlatego też garść uniwersalnych informacji na temat internetowych licytacji z pewnością okaże się przydatna dla każdego entuzjasty zakupu dzieł sztuki za pośrednictwem sieci.

Katarzyna Nowicka